Ποιές είναι οι οροσειρές και υψηλότερα βουνά της Ευρώπης

Η Ευρώπη είναι μια απίστευτα ορεινή ήπειρος, με περίπου το 20% της ξηράς της Ευρώπης να ταξινομείται ως ορεινή. Υπάρχουν πάνω από 10 μεγάλες οροσειρές στην Ευρώπη και πάνω από 100 μικρές οροσειρές.

Ξεκινώντας από την άπω ανατολική πλευρά της Ευρώπης, τα Ουράλια και τα Όρη του Καυκάσου σχηματίζουν το χάσμα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Στην πραγματικότητα, τα βουνά του Καυκάσου, με μια στριμμένη γεωγραφική έννοια, σηματοδοτούν την αρχή της καταγωγής της Καυκάσιας φυλής.

Προς τα δυτικά κινούνται τα Καρπάθια Όρη στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Αυτή η εμβέλεια είναι η 3η μεγαλύτερη στην Ευρώπη με 1.500 χιλιόμετρα (932 μίλια) και διασχίζει τη Ρουμανία, τη Σερβία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία.

Στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, βρίσκει κανείς την πιο διάσημη περιοχή – τις Άλπεις! Αυτή η σειρά διασχίζει πολλές χώρες, όπως η Αυστρία, η Ελβετία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία. και φιλοξενεί μερικές από τις πιο εμβληματικές κορυφές της Ευρώπης, όπως το Mont Blanc και το Matterhorn.

Ο κάθετος διαμελισμός τής Ευρώπης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, διότι από αυτόν εξαρτάται ή υδρογραφία, το κλίμα και ή βλάστηση. Οι πεδιάδες, οι λόφοι και τα όρη δίνουν στη γεωμορφολογική εμφάνιση τής Ευρώπης μια μεγάλη ποικιλία. Οι πεδιάδες σκεπάζουν τη μεγαλύτερη έκταση τής Ευρώπης με αποτέλεσμα το μέσο υψόμετρο να είναι χαμηλότερο από ότι είναι στις άλλες ηπείρους. Διακρίνουμε ορισμένες μεγάλες ζώνες πού φανερώνουν την αρχή τής δημιουργίας τής ηπείρου.

Βόρεια ζώνη

Περιλαμβάνει τα όρη τής βόρειας Ισλανδίας, τής Σκωτίας, τής Αγγλίας και τις Σκανδιναβικές Άλπεις. Είναι τα πιο παλαιά όρη, απόκρημνα και μονότονα, πού κόβονται απο βαθιές κοιλάδες. Γενικά είναι αφιλόξενα όρη. Σχηματίστηκαν από πτυχώσεις τού στερεού φλοιού τής Γης κατά την πρωτογενή περίοδο (παλαιοζωικός αιώνας).

Η μέση ζώνη

Είναι κυρίως επίπεδη και χαρακτηρίζεται από το ρωσικό οροπέδιο πού κατεβαίνει από τα Ουράλια όρη προς τις πεδιάδες τής Πολωνίας, Γερμανίας, Γαλλίας και νότιας Αγγλίας. Τα χαμηλότερα μέρη τής πλατιάς αυτής ζώνης σκεπάζονται ακόμα από αβαθείς Θάλασσες (Μάγχη, Βόρεια Θάλασσα, Βαλτική Θάλασσα).

Η ζώνη αυτή σχηματίστηκε κατά τη δευτερογενή (Μεσοζωικός αιώνας) και τριτογενή περίοδο από τη λάσπη πού απέθεσαν τα τρεχούμενα νερά σε μεγάλες κοιλότητες πού δημιουργήθηκαν απο την καθίζηση τού στερεού φλοιού τής Γης.

Οι διάφορες περιοχές τής πεδιάδας διαμορφώθηκαν κατά την τεταρτογενή περίοδο, όταν ένα πυκνό στρώμα πάγου, στις αρχές τής περιόδου, σκέπασε ένα μεγάλο μέρος τής βόρειας Ευρώπης. Έφτανε ως τη μέση Ρωσία, μέση Γερμανία, τις εκβολές τού Ρήνου και σκέπαζε τα βρετανικά νησιά ως τις εκβολές τού Τάμεση.

Οι παγετώνες με τη μετακίνησή τους και τη διαβρωτική τους ενέργεια διαμόρφωσαν ανάλογα τις πλευρές και τούς πυθμένες στις κοιλάδες. Επίσης διασκόρπισαν σε διάφορες περιοχές πετρωμάτων πού αποσπούσαν και παρέσερναν.

Τα νερά πού προέκυψαν από το λιώσιμο των πάγων παρέσυραν το υλικό και το μετέφεραν άλλου. Έτσι σχηματίστηκαν τα ψαμμιτικά στρώματα, πού σκεπάζουν και αποτελούν τα καλλιεργήσιμα εδάφη τής Β. Γερμανίας και ολόκληρης τής Ολλανδίας.

Τις εποχές των παγετώνων τις διαδέχτηκαν Θερμότερες εποχές και μετά το λιώσιμο των πάγων και την εξάτμιση των νερών έμεινε ένα στρώμα από σκόνη, οι άνεμοι τη μετέφεραν και την απέθεσαν νοτιότερα στη μέση Γερμανία, στην περικαρπάθιο χώρα, στη νότια Ρωσία και αλλού.
Έτσι ή πεδιάδα τού Βορρά δεν είναι ομοιόμορφη, μωλονοτι έχει γενικά επίπεδη μορφή.

Προς το νότιο τμήμα υπάρχουν όρη με μέτριο ύψος, με απότομες πλαγιές και δάση, πού σχηματίστηκαν κατά το τέλος τής πρωτογενούς περιόδου. Αυτά στην αρχή έπαθαν διάβρωση και ισοπέδωση, άλλα ανυψώθηκαν πάλι κατά την τριτογενή περίοδο με τις τεκτονικές κινήσεις τής περιόδου αυτής, για να διαβρωθούν και πάλι και να σχηματίσουν χαμηλά ορη, λεκανοπέδια και οροπέδια.
Τέτοια βουνά είναι τα Πέννινα στην Αγγλία , τα Γαλλικά κεντρικά ορη, τα Βόσγια, ο μέλας Δρυμός, οι ορεινοί όγκοι τής Ρηνανίας και ό Βοημικός Δρυμός. Τα όρη αυτά διασχίζονται από πολυάριθμες διαβάσεις και έτσι δεν αποτελούν εμπόδιο στη διαβίωση των ανθρώπων. Είναι από τα αρχαιότερα όρη τής Ευρώπης.

Η νότια περιοχή

Περιλαμβάνει την Αλπική και Μεσογειακή ζώνη. Είναι το τμήμα με τα ψηλότερα και πιο απόκρημνα όρη τής Ευρώπης, με την ψηλότερη κορυφή, το Λευκό ορος των Αλπεων, πού έχει ύψος 4.807 μ.

Η Αλπική ζώνη και το Μεσογειακό τμήμα σχηματίστηκαν από πτυχώσεις, πού έγιναν κατά τον καινοζωικό αιώνα και ανήκουν σ’ αυτές τα νεώτερα όρη τής Ευρώπης. Οι οροσειρές αυτές περιλαμβάνουν βραχώδεις πυρήνες πού φτάνουν σε μεγάλα ύψη με ασβεστολιθικούς, σχιστολιθικούς ή και ψαμμολιθικούς σχηματισμούς.

Οι τοπικοί παγετώνες κατά την τεταρτογενή περίοδο λάξευσαν τα όρη αυτά και τα διαμόρφωσαν με αιχμηρές. και απόκρημνες κορυφές. Το κεντρικό τμήμα, ή ράχη τής οροσειράς των Άλπεων, εκτείνεται από τη Γένουα ως την Αυστρία και ανήκουν στο ορεινό αυτό συγκρότημα οι οροσειρές των Πυρηναίων, oι Ισπανικές Σιέρες, τα όρη τού Γιούρα, τα Απέννινα, οι Διναρικές Άλπεις και ή Πίνδος.

Το ίδιο συγκρότημα προς τα ανατολικά σχηματίζει το τόξο των Καρπαθίων, τις Τρανσυλβανικές Άλπεις και τις διακλαδώσεις τους. Ανάμεσα στα ορεινά αυτά συγκροτήματα υπάρχουν κοιλάδες σκαμμένες βαθιά από τούς παγετώνες ή πεδιάδες πού σχηματίστηκαν από τη λάσπη, όπως ή Ουγγρική πεδιάδα και ή πεδιάδα τού Πάδου. Η Μεσογειακή περιοχή σείεται συχνά από σεισμούς. Σ’ αυτή συναντούμε τα ενεργά ηφαίστεια τού Βεζούβιου και τής Αίτνας.